16 Μαΐ 2009

Μ. Κυπριανού για το έργο του Κυπριακού ΥΠΕΞ

Ο Κύπριος ΥΠΕΞ, Μάρκος Κυπριανού, στη χθεσινή παρουσίαση του έργου που έχει επιτελεσθεί από το υπουργείο του από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων του και ερωτηθείς κατά πόσον ενόψει του ορόσημου του Δεκεμβρίου βλέπει να διαμορφώνεται ένα καλό κλίμα, απάντησε «όχι, με εξαίρεση δύο-τρεις χώρες, μην θεωρείτε ότι υπάρχει άλλος από τους 27 που ασχολείται με αυτό το θέμα. Ειδικά με τα θέματα οικονομικής κρίσης, εσωτερικών πολιτικών προβλημάτων και άλλων προτεραιοτήτων των κρατών μελών της Ε.Ε.».

Όμως για τους υπόλοιπους, και για μας, σημείωσε, «είναι νωρίς για να καθοριστεί μια στρατηγική γιατί σε ένα μεγάλο βαθμό πολλά εξαρτώνται και από την πορεία διαπραγμάτευσης επίλυσης του κυπριακού προβλήματος». Αναφέρθηκε σε πρόσφατες δηλώσεις του Σουηδού ΥΠΕΞ Καρλ Μπιλντ, ο οποίος έχει πει ότι ανάλογα με το πώς θα εξελιχθεί το Κυπριακό μπορεί να υπάρχει και εξέλιξη στον τομέα υλοποίησης των υποχρεώσεων της Τουρκίας.

Εμείς, είπε, «ετοιμαζόμαστε για όλα τα σενάρια, με όλους τους πιθανούς συνδυασμούς», πάντα σε συνεννόηση με την ελληνική Κυβέρνηση. Υπενθύμισε ότι «δεν υπάρχει βέτο με την έννοια που υπήρχε το 2004 ή πιο αργά» και ότι για να σταματήσει επίσημα η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα πρέπει να ληφθεί κοινή απόφαση των 27, άρα, είπε, «η επιλογή θα είναι είτε από κοινού να αποφασιστούν επιπτώσεις για την Τουρκία ή να αποφασίσει από μόνη της η Κύπρος να μην δίνει συγκατάθεση για άνοιγμα κεφαλαίων, μόνη ή με άλλους εταίρους».

Αυτές είναι οι επιλογές, αλλά με την έννοια να βγει μια κοινή απόφαση ή να έχει τη δυνατότητα η Κύπρος να εμποδίσει τη συνέχιση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας με την έννοια ότι θα προβάλει βέτο, αυτό δεν υπάρχει, σημείωσε. Εμείς το εγείρουμε εκεί που πιστεύουμε ότι θα πρέπει να το εγείρουμε, πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι υπάρχουν οκτώ επίσημα παγοποιημένα κεφάλαια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας διότι σχετίζονται με την υλοποίηση των υποχρεώσεών της έναντι της Ε.Ε. Η Γαλλία από μόνη της, ανέφερε ο κ. Κυπριανού, έχει παγώσει ένα αριθμό κεφαλαίων γιατί προνοούν πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., ενώ για άλλα κεφάλαια η Κύπρος έχει θέσει προϋποθέσεις για το άνοιγμά τους. Τόνισε, ωστόσο, ότι το φθινόπωρο, «νομικά δεν στερούμαστε το δικαίωμα να εγείρουμε ενστάσεις, ακόμα και σε όλα, αν επιθυμούμε. Εκεί θα πρέπει να γίνει μια αξιολόγηση».

Ο κ. Κυπριανού έφερε ως παράδειγμα τη Σλοβενία, η οποία και να παγοποιήσει για πάντα την ένταξη της Κροατίας δεν έχει να χάσει τίποτα. «Εμείς, όμως, έχουμε ένα παράγοντα που πρέπει πάντα να αξιολογούμε, το ότι η ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας είναι ένα από τα βασικά της κίνητρα για επίλυση του κυπριακού προβλήματος. «Εξ ου και το 2004 η Κύπρος έδωσε συγκατάθεση για άνοιγμα διαπραγματεύσεων», παρόλο ότι η Τουρκία κατέχει τη μισή Κύπρο. Τότε κρίθηκε ότι είναι προς το συμφέρον της Κύπρου να υπάρχει αυτή η ευρωπαϊκή προοπτική, αλλά με τις προϋποθέσεις και τους όρους που έχουμε θέσει. Αυτός είναι ένας παράγοντας που διαφοροποιεί την περίπτωση της Τουρκίας από τη διαμάχη μεταξύ της Σλοβενίας και της Κροατίας», είπε.

Σημείωσε, ωστόσο, ότι όσον αφορά τις επιμέρους υποχρεώσεις, εδώ και πέντε χρόνια, «δεν έχουμε δει καμμία πρόοδο από πλευράς Τουρκίας. Όμως, είμαστε τώρα στο στάδιο της διαπραγμάτευσης επίλυσης του Κυπριακού που είναι το βασικό μας αίτημα. Αυτό θέλουμε πάνω από όλα. Εδώ τώρα κρίνεται η Τουρκία. Ιδού η Ρόδος, ιδού και η Κύπρος, αν θέλετε», ανέφερε.

Αναφορικά με το θέμα του Συνεταιρισμού για την Ευρώπη, ο κ. Κυπριανού είπε ότι είναι θέμα προσέγγισης πολιτικής αν θα πρέπει να συμμετέχουμε ως Κυπριακή Δημοκρατία, υπενθυμίζοντας ότι είναι πρόγραμμα του ΝΑΤΟ και όχι της Ε.Ε.

«Δεν βλέπουμε να έχουμε υποστεί οποιεσδήποτε συνέπειες μέχρι σήμερα από τη μη-συμμετοχή στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη», σημείωσε ο ΥΠΕΞ. Ανέφερε ότι είναι γεγονός ότι αυτό μας εμποδίζει να συμμετέχουμε σε στρατιωτικές αποστολές του ΝΑΤΟ ή να λαμβάνουμε εμπιστευτικές πληροφορίες του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η Κύπρος συμμετέχει χωρίς πρόβλημα στις μη-στρατιωτικές. Τόνισε ότι «σ’ αυτή τη φάση, τουλάχιστον, δεν έχουμε υποστεί οποιαδήποτε απομόνωση ή να μου έχει εκφράσει οποιοσδήποτε από τους εταίρους μας εισήγηση, παρότρυνση για συμμετοχή. Για τα προβλήματα συνεργασίας Ε.Ε. – ΝΑΤΟ, γι’ αυτά τα προβλήματα ευθύνεται η Τουρκία αποκλειστικά και η άρνηση της Τουρκίας να δεχθεί ότι υπάρχουν 27 κράτη μέλη στην Ε.Ε. Κι αυτό, πιστεύω σε μεγάλο βαθμό, γίνεται αντιληπτό από την ΕΕ, και μέσω αυτού του ζητήματος έχουμε κάνει σωστή διαχείριση μέχρι σήμερα», είπε.

Σε ερώτηση περί δυστοκίας στο διορισμό πρέσβη στη Πρεσβεία της Κύπρου στην Αθήνα, ο κ. Κυπριανού είπε ότι η Πρεσβεία της Αθήνας έχει πρέσβη, αλλά το «θέμα το χειριζόμαστε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας», προσθέτοντας ότι δεν πρόκειται να διοριστεί ο πρώην βουλευτής Δημήτρης Ηλιάδης, «αν και πιστεύω θα ήταν καλός πρέσβης στην Αθήνα», είπε.

Ερωτηθείς κατά πόσον προτίθεται να αναθέσει σε διπλωμάτη καθήκοντα Εκπροσώπου Τύπου του ΥΠΕΞ, ο κ. Κυπριανού είπε ότι από τις πρώτες μέρες της ανάληψης των καθηκόντων του έχει αναγνωρίσει αυτήν την αναγκαιότητα. Είναι ένα κενό που υπάρχει, τουλάχιστον στο ΥΠΕΞ, είπε σημειώνοντας ότι το θέμα θα το συζητήσει με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, «τουλάχιστον, για πολλά τεχνικά ζητήματα, θα πρέπει να υπάρχει ένας διπλωμάτης που να μπορεί να είναι ενήμερος και να ενημερώνει τα ΜΜΕ όχι σε θέματα πολιτικής, αλλά σε θέματα όπως π.χ., η γρίπη Α, διαδικαστικά Ε.Ε., σχέσεις με τρίτες χώρες».

Σε ερώτηση κατά πόσον η Κύπρος θα συνεργαστεί με άλλες χώρες εκτός από τη Δανία και Πολωνία, οι οποίες θα προεδρεύσουν εκ περιτροπής του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το δεύτερο εξάμηνο του 2011 και το 2012 για την προεδρία της Ε.Ε., ο κ. Κυπριανού είπε ότι ανάλογα με την εξέλιξη, θα υπάρχει μια εσωτερική σχέση πρώτα μεταξύ των τριών χωρών διότι θα είναι κοινή η προεδρία αυτών των χωρών. Σε διμερές επίπεδο, είπε, το Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε στενή επαφή με το αντίστοιχο ελληνικό Υπουργείο και το βρετανικό ΥΠΕΞ έχει προτείνει στήριξη σε αυτήν την προσπάθεια σε θέματα εκπαίδευσης, «αλλά περιμένουμε να δούμε πώς θα διαμορφωθούν οι ανάγκες». Ο κ. Κυπριανού πρόσθεσε ότι η προσπάθεια θα είναι όσο το δυνατό αυτόνομη διαχείριση της Προεδρίας.

Εξάλλου, στην ομιλία του, ο κ. Κυπριανού εξήρε τον πολύ καλό συντονισμό και συνεργασία που έχει με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια στον καθορισμό εξωτερικής πολιτικής. Μίλησε, επίσης, και για την πολύ καλή συνεργασία με τη Βουλή των Αντιπροσώπων, τις κοινοβουλευτικές Επιτροπές Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και τα πολιτικά κόμματα.

Ο κ. Κυπριανού αναφέρθηκε στις τρεις προτεραιότητες του Υπουργείου Εξωτερικών, οι οποίες είναι, η ενίσχυση της προσπάθειας επίλυσης του Κυπριακού, να καταστεί η Κύπρος ένα λειτουργικό, αποτελεσματικό, ενεργό μέλος της ΕΕ και η ενίσχυση και αναθέρμανση των σχέσεων με τρίτες χώρες, παραδοσιακά φίλες, αλλά και με χώρες με τις οποίες μπορεί να υπήρξαν προβλήματα στο παρελθόν ή να μην υπάρχουν ιδιαίτερες σχέσεις.

Ο ΥΠΕΞ είπε ότι η πρόκληση που αντιμετωπίζει το Υπουργείο είναι ότι η εξωτερική πολιτική σήμερα επεκτείνεται σε τομείς όπως η οικονομία, η ανάπτυξη, το περιβάλλον, η ενέργεια, ο πολιτισμός και η προσπάθεια αντιμετώπισης της τρομοκρατίας.

Σημείωσε ότι από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε και «πιστεύω ότι έχουμε πετύχει είναι να μην έχουμε μονοθεματική εξωτερική πολιτική. Παραμένει ύψιστη προτεραιότητα για μας η προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού, αλλά θεωρούμε ότι για να μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί ως ΥΠΕΞ, πρέπει να έχουμε εξωτερική πολιτική σε όλους τους τομείς». Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει θέσεις και πολιτική σε όλα τα ζητήματα, ανέφερε, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Ε.Ε., τη Ζιμπάμπουε, την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, στις σχέσεις Ε.Ε. – Ρωσίας, και σε θέματα που είναι στις προτεραιότητες της Ε.Ε. Θεωρούμε, ανέφερε ο κ. Κυπριανού, ότι μας δίνει τη δυνατότητα και την αξιοπιστία όταν έρθει η ώρα να προβάλουμε τα ζητήματα που αφορούν άμεσα την Κυπριακή Δημοκρατία.

Βασικοί στόχοι της εξωτερικής πολιτικής, είπε, είναι αναδειχθεί η προστιθέμενη αξία της Κύπρου, η ενεργός συμμετοχή στην ΕΕ, τακτικές επαφές με όλους τους παίκτες-κλειδιά, συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αναθέρμανση σχέσεων με παραδοσιακά φίλες χώρες. «Και όλα αυτά, η προβολή του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος ειδικά λόγω της γεωγραφικής της θέσης και των σχέσεων που έχει με τρίτες χώρες στην περιοχή», ανέφερε. Για να επιτευχθούν αυτά, σημείωσε, χρειάζεται συνεχής επαφή ιδιαίτερα στο εξωτερικό, τονίζοντας ότι η αρμοδιότητα του ΥΠΕΞ είναι στο εξωτερικό και όσες επαφές και αν γίνονται σε συνέδρια, η απευθείας επίσκεψη σε χώρες ιδιαίτερα σε χώρες της ΕΕ, έχει ιδιαίτερη σημασία.

Ο κ. Κυπριανού τόνισε ότι δεν πρόκειται να εφαρμόζει εξωτερική πολιτική για εσωτερική κατανάλωση. Το ΥΠΕΞ, είπε, είναι υποχρεωμένο να ακολουθεί μια διακριτική και συνετή προσέγγιση, χωρίς τυμπανοκρουσίες. «Δεν μπορούν όλα να γίνονται δημόσια», σημείωσε.

Το Κυπριακό και η επίλυσή του, είναι στις βασικές προτεραιότητές μας, επεσήμανε, προσθέτοντας ότι στη διαχείριση ζητημάτων στο Κυπριακό υπάρχει στενή συνεργασία με την ελληνική Κυβέρνηση και ιδιαίτερα με την ομόλογό του, Ντόρα Μπακογιάννη. «Η Ελλάδα παραμένει ο πιο δυνατός συμπαραστάτης της Κύπρου».

Επιδιώκουμε τη λύση μέσα στις παραμέτρους που έχει καθορίσει η πλευρά μας και αυτή τη θέση προβάλλουμε στο εξωτερικό, ανέφερε ο κ. Κυπριανού. Επανέλαβε ότι ο ΥΠΕΞ εκπροσωπεί την Κυπριακή Δημοκρατία στις σχέσεις της με άλλα κράτη και οι συνομιλίες στο Κυπριακό γίνονται μεταξύ των δύο κοινοτήτων, άρα ουδέποτε και γι’ αυτό το λόγο υπήρξε παρουσία του ΥΠΕΞ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Ανέφερε ότι το ΥΠΕΞ προωθεί τα θέματα αγνοουμένων, το σφετερισμό περιουσιών στα κατεχόμενα και τις άλλες πτυχές του προβλήματος, ενώ αντιμετωπίζει τις συνεχείς προσπάθειες του ψευδοκράτους, ιδιαίτερα στα πλαίσια της Ισλαμικής Διάσκεψης.

Το ΥΠΕΞ, είπε, ανέπτυξε διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ιδιαίτερα όσον αφορά ζητήματα που αφορούν την τ/κ κοινότητα και τα κατεχόμενα, και η προσπάθεια είναι η εφαρμογή του κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή και του Χρηματοδοτικού Κανονισμού να γίνεται στα πλαίσια νομιμότητας, τηρουμένων των σωστών διαδικασιών. «Θεωρώ ότι έχει γίνει κατανοητή αυτή η θέση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και υπάρχουν τώρα λιγότερα προβλήματα απ’ ό,τι υπήρξαν στο παρελθόν», είπε.

Ο κ. Κυπριανού επανέλαβε ότι το θέμα της λεγόμενης απομόνωσης των Τ/κ είναι «αποτέλεσμα της εισβολής και κατοχής και του διαχωρισμού που επιβάλλει η Τουρκία μέσω των κατοχικών στρατευμάτων. Αυτό προκαλεί την απομόνωση και αν πράγματι θέλουν να αρθεί η απομόνωση, η λύση και επανένωση του νησιού είναι πιο σημαντική».

Για το απευθείας εμπόριο, ο κ. Κυπριανού είπε ότι «ουδέποτε υπήρξε υπόσχεση της Ε.Ε. προς οποιονδήποτε», εξηγώντας ότι «η ΕΕ ανέλαβε να ενισχύσει την τ/κ κοινότητα στα πλαίσια επανένωσης του νησιού, και αυτό το δεύτερο κομμάτι να μην το ξεχνάμε». Η απόφαση του Απρίλη του 2004 ήταν στα πλαίσια της προσπάθεια επανένωσης του νησιού. Στα πλαίσια αυτά, η Επιτροπή υπέβαλε ορισμένες προτάσεις, δύο από αυτές υιοθετήθηκαν από το Συμβούλιο, ο Κανονισμός Πράσινης Γραμμής και ο Χρηματοδοτικός Κανονισμός, αλλά το απευθείας εμπόριο δεν υιοθετήθηκε. «Αυτές είναι προτάσεις της Επιτροπής, όμως. Δεν είναι ούτε υπόσχεση, ούτε δέσμευση της Επιτροπής», σημείωσε. Γι’ αυτό, τα περί αθέτησης υπόσχεσης από πλευράς Ε.Ε., είναι παραπληροφόρηση από πλευράς τουρκικής Κυβέρνησης, σημείωσε.

Για τα ευρωτουρκικά, είπε, στεκόμαστε σε θέματα αρχής, δεχόμαστε τη δυνατότητα της Τουρκίας να ενταχθεί πλήρως στην ΕΕ, χωρίς όμως εκπτώσεις, χωρίς ειδική μεταχείριση, και νοουμένου ότι πληροί όλες τις υποχρεώσεις της προς την ΕΕ, και ιδιαίτερα εκείνες που αφορούν την Κυπριακή Δημοκρατία.

Ο κ. Κυπριανού δήλωσε ότι στα διάφορα ψηφίσματα δεν υπάρχει εξασφάλιση κεκτημένων ή δεδομένων. Κάθε φορά γίνεται μια καινούργια μάχη και προσπάθεια για να μπορέσουμε να έχουμε τη σωστή θέση και ορολογία, είπε τονίζοντας ότι λόγω της αναβάθμισης που έχει αποκτήσει η Κύπρος τα τελευταία χρόνια είναι πιο έντονη αυτή η προσπάθεια.

Ο ΥΠΕΞ είπε ότι η Κύπρος άρχισε εντατικά την προετοιμασία για την προεδρία της Ε.Ε. και το περασμένο σαββατοκύριακο έγινε η πρώτη υπουργική συνάντηση στο πλαίσιο της τρόικας Δανίας-Πολωνίας- Κύπρου. Τέθηκε ένας οδικός χάρτης για το πώς θα κινηθούν για να «είμαστε έτοιμοι για την ανάληψη της προεδρίας».

Για τις διμερείς σχέσεις, ο κ. Κυπριανού ανέφερε ότι δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση τον τελευταίο χρόνο στην αναθέρμανση σχέσεων ή και δημιουργία σχέσεων με χώρες εκτός Ε.Ε., τόσο στην Μέση Ανατολή, αλλά και ακόμα και πιο μακριά. Πρώτα από όλα επαφή με τα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ) Ρωσία, Βρετανία.

Έγινε, επίσης, δραστηριοποίηση σε διάφορους οργανισμούς, ενώ στάθηκε στην συνάντησή του πρόσφατα στην Κωνσταντινούπολη με τον Γ.Γ. της Ισλαμικής Διάσκεψης «ο οποίος είναι ο κατ’ εξοχήν προβληματικός οργανισμός για την Κυπριακή Δημοκρατία». Ανέφερε ότι τα ψηφίσματα που υιοθετούνται στο πλαίσιο της Ισλαμικής Διάσκεψης, αν και δεν είναι δεσμευτικά, εντούτοις είναι απαράδεκτα. Τόνισε τη σημασία της έναρξης ενός διαλόγου με τον Γ.Γ. της Ισλαμικής Διάσκεψης, ειδικά ενόψει των προσπαθειών επίλυσης του Κυπριακού.