21 Μαΐ 2009

Σκόπια: οι τελευταίες εξελίξεις και οι ευθύνες κυβέρνησης και ΠΑΣΟΚ

Μέσα σε κλίμα σοβαρών διενέξεων, για πρώτη φορά στα Σκόπια, το Ελληνικό υπ. Εξωτερικών περιμένει τον «από μηχανής Θεό» προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα που έχει ανακύψει από τη διαφορά για το όνομα της γειτονικής χώρας και τις προκλητικές ενέργειες της κυβέρνησης του Νίκολα Γκρουέφσκι. Η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, φέρεται σαν «υποχρεωμένη» να ασχολείται με την διοίκηση του υπουργείου και την παραγωγή εξωτερικής πολιτικής, αντιθέτως γίνεται όλο και εμφανέστερο πως χρησιμοποιώντας σαν μια καλή δικαιολογία το προεκλογικό κλίμα, ασχολείται ουσιαστικά μόνο με τα εσωκομματικά της Νέας Δημοκρατίας και την αύξουσα παρουσία σ αυτήν, του Αντώνη Σαμαρά.

Στα Σκόπια αισθάνονται τώρα ότι υπήρξε λάθος τους η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης καθώς ακόμη και ο ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ, Αντόνιο Μιλοσόσκι, μετέβη στη Νέα Υόρκη προκειμένου να εξασφαλίσει τεκμήρια για την υποστήριξη της προσφυγής στη Χάγη. Η ΠΓΔΜ το Νοέμβριο του περασμένου έτους κατέθεσε αγωγή στο ΔΔ της Χάγης κατά της Ελλάδας, εξαιτίας της παρεμπόδισης της στην διαδικασία της ένταξής της στο ΝΑΤΟ. Όπως υποστηρίζουν τα Σκόπια, η Αθήνα παραβίασε τις διατάξεις της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995. Η κίνηση αυτή που αρχικά κρίθηκε «ώριμη» στη συνέχεια προκάλεσε την αντίδραση τόσο στο εσωτερικό όσο και σε διεθνείς κύκλους με αποτέλεσμα να οδηγήσει σε περεταίρω απομόνωση τα Σκόπια. Ιδιαίτερα όταν οι ΗΠΑ βιάζονται να δουν τη χώρα στο ΝΑΤΟ και στη συζήτηση για ημερομηνία ένταξής της στην ΕΕ.

Το νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται ήδη φέρει τον Μάθιου Νίμτς, Ειδικό Απεσταλμένο του ΟΗΕ για το ζήτημα, να κινεί ξανά τα νήματα που οδηγούν σε νέο γύρο συνομιλιών, εκκρεμούσης της υπόθεσης στη Χάγη. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες αυτό έχει σχέση και με το γεγονός ότι κορυφαίοι νομικοί διαβλέπουν πως τα Σκόπια δεν έχουν πιθανότητα η Χάγη να λάβει απόφαση που να τους δικαιώνει εξαιτίας σειρά προκλητικών της ενεργειών, που αντιβαίνουν στο πνεύμα της «καλής γειτονίας». Για το λόγο αυτό ο κ. Μιλοσόσκι διέψευσε ότι στη διάρκεια της επίσκεψης στη Νέα Υόρκη θα συναντηθεί με τον ειδικό διαμεσολαβητή, πρέσβη Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος πρότεινε πρόσφατα την ονομασία «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» καθώς θα αποτελούσε παραδοχή ότι η χώρα του από τη μια πλευρά προσφεύγει στη Χάγη και ταυτόχρονα προσπαθεί να βρει έξω-δικαστική λύση.

Την ίδια στιγμή χώρες που βρίσκονταν κοντά στην πΓΔΜ, δείχνουν να κουράζονται από την προκλητικότητά τους. Επισημαίνεται ότι ο πρόεδρος της Σλοβενίας Ντανίλο Τιρκ, μετά τις συνομιλίες με τον πρόεδρο της ΠΓΔΜ, Τζόρτζε Ιβάνοβ, προειδοποίησε τα Σκόπια ότι θα έπρεπε να είναι πιο προσεχτικά κατά τη χρήση ονομάτων ιστορικών προσωπικοτήτων. Ως παράδειγμα ανέφερε το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Κριτική εντός των Σκοπίων

Η μετεκλογική περίοδος και οι επαφές της ηγεσίας της πΓΔΜ στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, οδηγούν πιθανότατα σε μια επανεξέταση της «γραμμής» που τα Σκόπια διατηρούσαν τα τελευταία χρόνια. Μετά την επίσκεψη του νεοεκλεγέντα προέδρου της ΠΓΔΜ, Τζόρτζε Ιβάνοβ και του πρωθυπουργού Νίκολα Γκρουέβσκι στις Βρυξέλλες αλλά και την πρόσφατη συνάντησή τους με τον απερχόμενο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ στα Σκόπια, η διαμόρφωση κοινής θέσης για το ζήτημα της ονομασίας μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας και της διαπραγματευτικής ομάδας εισέρχεται στη φάση συνεννοήσεων τόσο με τα κοινοβουλευτικά κόμματα, όσο και με τους φιλικούς τους παράγοντες, όπως οι ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία, Ολλανδία, κ.ά.

Η Ουάσιγκτον δείχνει να μην πιέζει πλέον μόνον την Αθήνα για αποδοχή μιας σύνθετης ονομασίας αλλά και τα Σκόπια. Την ίδια στιγμή, ο Έλληνας Πρέσβης στην Ουάσιγκτον Αλ. Μαλλιάς, στο εβδομαδιαίο περιοδικό «Greek News», τόνισε ότι η απόφαση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν την πΓΔΜ υπό το συνταγματικό της όνομα «κατέστησε την ηγεσία της άκαμπτη, υπεροπτική και πεπλανημένη». Ο κ. Μαλλιάς υποστήριξε επίσης, ότι αυτή η απόφαση προκαλεί και υποβαθμίζει τις σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδας και θέτει σε κίνδυνο τις σχέσεις της πΓΔΜ με την Ελλάδα. Ακόμη σύμφωνα με δήλωση του Έλληνα Πρέσβη στην Ουάσιγκτον τονίζεται «ότι η απόφαση της αναγνώρισης της πΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα αμφισβητεί την αξιοπιστία του ΝΑΤΟ, γιατί αφορά την Ελλάδα ως σύμμαχο».

Αλλά οι σημαντικότερες πιέσεις φαίνεται να προέρχονται την ώρα αυτή από την ηγεσία των Αλβανικών κομμάτων της πΓΔΜ, που συγκυβερνούν, και που φοβούνται ότι η σλαβομακεδονική πλειοψηφία αφήνει τη χώρα να υπονομεύεται εξαιτίας ενός παράλογου, άκρατου και χωρίς όρια εθνικισμού. Οι Αλβανοί της πΓΔΜ, έλπιζαν σε μια ταχεία ένταξη στο ΝΑΤΟ και στις διαδικασίες ένταξης στην ΕΕ πιεζόμενοι από τους οικονομικούς τους εταίρους τόσο στην Αλβανία και το Κόσσοβο, αλλά και μπροστά στο εμφανές αδιέξοδο που δημιουργείται για τη χώρα όταν όλες οι γύρω χώρες κάνουν βήματα σταδιακής ένταξης στους ευρώ-ατλαντικούς θεσμούς.

Ελληνικές αντιδράσεις

Το «κάθισμα του Βούδα» με το απλανές βλέμμα και τη γαλήνια ηρεμία χαρακτηρίζει μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις, την Ελληνική εξωτερική πολιτική. Με εξαίρεση την πρόσφατη δήλωση του Κ. Καραμανλή σε συγκέντρωση στη Μακεδονία ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να βρει λύση με το σύνολο των όρων που έχει θέσει (όνομα, erga omnes), στη Βας. Σοφίας ασχολούνται με θέματα μακράν αυτών που αποτελούν τις προτεραιότητες της εξωτερικής μας πολιτικής και της εθνικής ασφάλειας.

Το ΠΑΣΟΚ δια του πολιτικού του εκπρόσωπου του σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ανδρέα Λοβέρδου, σχετικά με τη δήλωση του Αλί Αχμέτι για τη συμπερίληψη των Αλβανών πολιτικών εκπροσώπων στις διαπραγματευτικές διαδικασίες για την ονομασία, έκανε την ακόλουθη δήλωση :

Έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε που οι ηγεσίες και των δύο κομμάτων που εκπροσωπούν την αλβανική συνιστώσα της FYROM αρθρώνουν λόγο διακριτό από εκείνον του πρωθυπουργού κ. Γκρούεφσκι και της ηγετικής ομάδας του κόμματός του. Ακόμη περισσότερος καιρός, όμως, έχει περάσει από τότε που το ΠΑΣΟΚ, στους κατάλληλους κάθε φορά θεσμικούς χώρους, έχει κάνει πολύ συγκεκριμένες προτάσεις για τη διαμόρφωση μιας αξιόπιστης και διεισδυτικής ως προς το θέμα, πολιτικής. Η κυβέρνηση της Ν.Δ., όμως, αρνείται να πράξει τα δέοντα, να ασκήσει κατάλληλες πολιτικές και άφησε έτσι στην τύχη του τον συσχετισμό δυνάμεων που διαμορφώθηκε στο Βουκουρέστι. Αυτή η αντιφατική και επιζήμια για τη χώρα συμπεριφορά δεν εκφράστηκε μόνο στην περίπτωση της FYROM, αλλά αποτυπώθηκε και στην ενεργειακή πολιτική της χώρας, στον ΟΑΣΕ, στην ευρωπαϊκή μας πολιτική, στο Μεσανατολικό και, φυσικά, στο ζήτημα των ελληνοτουρκικών και ευρωτουρκικών σχέσεων. Είναι βέβαιο, ότι η κυβερνητική αλλαγή είναι απαραίτητη τόσο και για τα εξωτερικά όσο και για τα ευρωπαϊκά μας θέματα. Ως τότε όμως, ακόμη περιμένουμε την απάντηση της κυρίας υπουργού των Εξωτερικών στο αίτημά μας για σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής.

Η κριτική που ασκεί στην κα Μπακογιάννη και την κυβέρνηση, δεν απέχει από την πραγματικότητα αλλά την ίδια ώρα, που οι κκ Παπανδρέου και Λοβέρδος ασκούν κριτική οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες σύμμαχοί τους στη Σοσιαλιστική Διεθνή δημόσια στηρίζουν τα Σκόπια!

Σύμφωνα με τηλεγράφημα του “MIA”, ο Γουώλτερ Κόλμπο, γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (SDP) και Πρόεδρος της Γερμανό-“μακεδονικής” ένωσης, μετά από συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της πΓΔΜ, Νίκολα Γκρούεβσκι, δήλωσε ότι το κόμμα του κάλεσε το ΠΑΣΟΚ και τον ηγέτη του, Γιώργο Παπανδρέου, να αναθεωρήσει τη θέση του σχετικά με το ζήτημα της ονομασίας.
«Προς το παρόν, δεν υπάρχει άμεση απάντηση από το ΠΑΣΟΚ, αλλά νομίζω ότι θα έχουμε την αρχική απάντηση μετά τις ευρωεκλογές», δήλωσε, σύμφωνα με το “MIA”, ο κ. Κόλμπο.
Ο Γερμανός βουλευτής, αναφέρει το “MIA”, τόνισε ότι στηρίζει την ΠΓΔΜ όσον αφορά στο ζήτημα του ονόματος. «Είμαστε στη δική σας πλευρά από το 2004, όταν στη γερμανική Βουλή υπερψηφίστηκε ότι η “Μακεδονία” έχει το δικαίωμα να πάρει το όνομα που επιθυμεί. Είναι προφανές ότι η Ελλάδα ανήκει στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ και έχει τη δυνατότητα να παρεμποδίσει την ένταξη της “Μακεδονίας”. Εμείς δεν το εγκρίνουμε αυτό», δήλωσε, επίσης, ο κ. Κόλμπο.
Ο ίδιος, συνεχίζει το “MIA”, είπε πως αναμένει να εγκριθεί η απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων εισόδου για τους πολίτες της ΠΓΔΜ και ότι οι προσπάθειες της χώρας προς αυτή την κατεύθυνση έχουν αποφέρει πολύ θετικά αποτελέσματα. Ο κ. Κόλμπο εκτίμησε θετικά το έργο του Κοινοβουλίου της ΠΓΔΜ και υπογράμμισε ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει ομοφωνία επί όλων των εθνικών ζητημάτων.

Ποια είναι λοιπόν για το ζήτημα αυτό η θέση του ΠΑΣΟΚ και γιατί ο κ. Κόλμπο μιλά για απάντηση μετά τις Ευρώ-εκλογές; Υπάρχει κάποια συνεννόηση ώστε να μην θιγεί προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ; Να ένα πεδίο δράσης του κ. Λοβέρδου που φυσικά έχει υποχρέωση απάντησης όπως και η κα Μπακογιάννη για τις δικές της δραστηριότητες…