16 Ιουν 2009

Μπακογιάννη μετά τη συνάντηση ΥΠΕΞ, της ΕΕ

H ΥΠΕΞ Ντ. Μπακογιάννη, μετά το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων ΕΕ στο Λουξεμβούργο προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις:
Είχαμε μια πολύ σημαντική συζήτηση σήμερα στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων ενόψει της προετοιμασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Μας απασχόλησαν θέματα ευρύτερης εξωτερικής πολιτικής κυρίως το πρόβλημα της Μέσης Ανατολής, ένα πρόβλημα, το οποίο έρχεται ξανά στο κέντρο του ενδιαφέροντος ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες δηλώσεις Ομπάμα και Νετανιάχου, όπου η Ελλάδα είχε άλλη μια φορά την ευκαιρία να τοποθετηθεί και να μιλήσει για την ανάγκη επίσπευσης της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή.
Μιλήσαμε για τη Συνθήκη της Λισαβόνας, απαντήσαμε στα ερωτήματα του Ιρλανδού συναδέλφου μας και προχωρήσαμε βεβαίως συζητώντας και θεσμικά θέματα, όπως την ανάγκη το ταχύτερο δυνατό να καλυφθούν σε περίπτωση που ισχύσει η Συνθήκη, οι θέσεις για τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Συζητήσαμε αναλυτικά με ελληνική πρωτοβουλία το θέμα της λαθρομετανάστευσης. Εδώ πρέπει να σας πω ότι η Ελλάδα βρήκε πάρα πολύ μεγάλη υποστήριξη, από πάρα πολλές χώρες, χώρες μεσογειακές αλλά και χώρες της βορείου Ευρώπης και κεντροευρωπαϊκές, οι οποίες συμφώνησαν στη βασική μας θέση, ότι το θέμα της λαθρομετανάστευσης και η διαχείρισή του, απαιτεί ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη η οποία πρέπει να επιτευχθεί στην πράξη. Με αναβάθμιση της Frontex, δηλαδή με περισσότερη παρουσία πλοίων στο Αιγαίο παραδείγματος χάριν για τη φύλαξη των συνόρων, ταυτόχρονα όμως και με οικονομική συμμετοχή στη διαχείριση των μεταναστών, οι οποίοι επειδή πολύ κουβέντα γίνεται αυτό τον καιρό στην Ελλάδα, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι είναι άνθρωποι.
Είναι άνθρωποι, που έχουν δικαιώματα, άνθρωποι απελπισμένοι, άνθρωποι οικονομικά ανήμποροι, άνθρωποι οι οποίοι βάζουν όλες τους τις ελπίδες σε ένα καΐκι και έρχονται απέναντι.
Η μεταχείρισή τους λοιπόν πρέπει να είναι κι αυτή ανθρώπινη και αυτό θα κάνει η Ελλάδα με τα κέντρα υποδοχής τα οποία στήνουμε, αλλά χρειαζόμαστε βοήθεια και χρειαζόμαστε και στο τρίτο σημείο τις συνθήκες, τις ανθρώπινες πάλι, αλλά τις συνθήκες επαναπατρισμού τους.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το θέμα αυτό θα συζητηθεί την Παρασκευή το πρωί τη δεύτερη μέρα της Συνόδου. Θα ήθελα να σας ρωτήσω σε ό,τι αφορά την ουσία της συζήτησης, ποιες είναι οι επιδιώξεις της Ελλάδας στο θέμα του κειμένου των τελικών συμπερασμάτων και ποιες αναμένετε να είναι και οι πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η σουηδική Προεδρία.
κα ΝΤ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Σήμερα έγινε πολύ μεγάλη συζήτηση για το κείμενο. Το κείμενο το οποίο αυτή τη στιγμή ως σχέδιο υπάρχει, δεν μας καλύπτει. Αυτό το οποίο εμείς θέλουμε είναι να υπάρξουν συγκεκριμένες αναφορές, συγκεκριμένες αναφορές στον επαναπατρισμό για τον οποίο σας μίλησα πριν, δηλαδή σε συνθήκες που η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υπογράψει συμφωνίες με τα κράτη, για να μπορούμε ως Ευρωπαϊκή Ένωση να επαναπατρίσουμε ανθρώπους οι οποίοι έρχονται.
Ταυτόχρονα ρητή αναφορά σε συγκεκριμένες χώρες. Οι χώρες από τις οποίες είτε περνούν είτε προέρχονται λαθρομετανάστες που απασχολούν σήμερα την Ευρώπη είναι ουσιαστικά δύο, είναι η Τουρκία και η Λιβύη. Άρα πρέπει να υπάρξει μια συγκεκριμένη πολιτική έναντι αυτών των χωρών και βεβαίως και η οικονομική υποστήριξη την οποία σας είπα, για τη διαχείριση εντός του ελληνικού εδάφους και η αναβάθμιση της Frontex.

ΠΓΔΜ: Σχέδιο κρατικής στρατηγικής για το όνομα

Σε μια προσπάθεια αναζήτησης συμβιβασμού, μέσα από σκληροπηρυνικές δηλώσεις και επιδείξεις που ενθυμίζουν τσίρκο, η ηγεσία της ΠΓΔΜ επιχειρεί να διαμορφώσει μια «στρατηγική εξόδου από την κρίση» στην οποία προσπαθεί να «παγιδεύσει» το σύνολο των πολιτικών κομμάτων με σκοπό να αποτελέσουν με τη σειρά τους συν-υπαίτιους. Έτσι, σύμφωνα με εκτενές τηλεγράφημα του κρατικού ειδησεογραφικού πρακτορείου ΜΙΑ, οι βασικές αρχές του «Σχεδίου Κρατικής Στρατηγικής για την επίλυση της περί την ονομασία της ‘Μακεδονίας’ διένεξης με την Ελλάδα» που περιλαμβάνονται στην τελική εκδοχή του η οποία αναμένεται να υποβληθεί για συζήτηση και ψηφοφορία στην ολομέλεια της Βουλής της πΓΔΜ είναι οι εξής:

- «Στις διαπραγματεύσεις για το όνομα, η ‘Δημοκρατία της Μακεδονίας’ θα πρέπει να επιμείνει στο αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα του προσδιορισμού της ταυτότητάς της ως κατ’ εξοχήν εκδήλωσης του δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού. Θα πρέπει να επιμείνει στο σεβασμό της θέσης που έλαβε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ όπως αυτή εκφράστηκε με το Ψήφισμα 817 του 1993, σύμφωνα με την οποία το όνομα που θα συμφωνηθεί θα αντικαταστήσει την προσωρινή ονομασία, δηλαδή θα εξυπηρετεί τις ανάγκες του ΟΗΕ», αναφέρει το κείμενο του Σχεδίου. Ως εκ τούτου, επισημαίνεται στο Σχέδιο (σύμφωνα με το ΜΙΑ), το Σύνταγμα της «Δημοκρατίας της ‘Μακεδονίας’» δεν θα πρέπει να υποστεί οποιαδήποτε τροποποίηση όσον αφορά το ζήτημα του ονόματος.
- «Οποιαδήποτε αμφισβήτηση της ‘μακεδονικής’ γλώσσας, του ‘μακεδονικού’ λαού και της ταυτότητάς του θα αποτελέσει πράξη που απάδει με τις ευρωπαϊκές αξίες και τον πολιτισμό και που παραβιάζει το πλαίσιο του Ψηφίσματος 817 το οποίο ορίζει το αντικείμενο των υπό διαπραγμάτευση συμφωνιών. Η ‘μακεδονική’ γλώσσα αποτελεί το θεμέλιο της ταυτότητας του ‘μακεδονικού’ έθνους. Οποιοσδήποτε συμβιβασμός στο ζήτημα της ονομασίας εννοείται μόνο στο πλαίσιο μιας σαφούς και ομόφωνης επιβεβαίωσης της ‘μακεδονικής’ γλώσσας, του ‘μακεδονικού’ λαού και της ταυτότητάς του. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η άρνηση της ταυτότητας του ‘μακεδονικού’ έθνους θα βρίσκεται πάντα πίσω από τη διένεξη για το όνομα», αναφέρει το κείμενο του Σχεδίου. Ως εκ τούτου, επισημαίνεται στο Σχέδιο (σύμφωνα με το ΜΙΑ), κανείς εκπρόσωπος της πΓΔΜ δεν έχει το δικαίωμα να διαπραγματευτεί μια λύση η οποία δεν θα περιλαμβάνει σαφή και ομόφωνη επιβεβαίωση της ‘μακεδονικής’ γλώσσας, του ‘μακεδονικού’ λαού και της ταυτότητάς του. Θα πρέπει να επισημανθεί, αναφέρεται επίσης στο Σχέδιο, τόσο προς την Ελληνική Δημοκρατία όσο και προς τον διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, κ. Νίμιτς, ότι σύμφωνα με τη Γνωμοδότηση της Επιτροπής Διαιτησίας [σ.σ. πρόκειται για την Επιτροπή που διαχειρίστικε ad hoc τα προβλήματα από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας κατά το διάστημα 1991-92, υπό την αιγίδα της τότε ΕΟΚ / Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασία], η «μακεδονική» αναγνωρίζεται ως επίσημη γλώσσα της «Μακεδονίας», κάτι που τότε δεν αμφισβητήθηκε από καμία χώρα – μέλος του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ.
- Επίσης, στο Σχέδιο Κρατικής Στρατηγικής συμπεριλαμβάνεται ως αρχή για την επίλυση της περί την ονομασία διένεξης η αναφορά ότι οι φιλικές σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελληνική Δημοκρατία συνιστούν εθνικό συμφέρον για την πΓΔΜ και θα μετατραπούν σε σχέσεις «μεταξύ συμμάχων» μόλις η πΓΔΜ γίνει πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, το Κοινοβούλιο της πΓΔΜ θα πρέπει να επαναβεβαιώσει τη δέσμευσή του για διακοινοβουλευτική συνεργασία με την Ελλάδα, ενώ η Κυβέρνηση της πΓΔΜ θα πρέπει να επαναβεβαιώσει τη δέσμευσή της για αναβάθμιση των διπλωματικών σχέσεων με την Ελλάδα σε επίπεδο Πρέσβεων.

Αθήνα, ακούς;

Παρά τις διαψεύσεις, άρχισε μελέτη για μέλλον ΟΥΝΦΙΚΥΠ

H κυπριακή εφημερίδα «Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ», σε δημοσίευμα του Κώστα Βενιζέλου με τίτλο «Θα σκοράρουν δις για Τουρκία» και υπότιτλο «Άρχισε μελέτη για μέλλον ΟΥΝΦΙΚΥΠ, σύσκεψη στη Ν. Υόρκη για διαδικασία», αναφέρει τα εξής: «Στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, αξιωματούχοι της Γραμματείας έχουν αρχίσει τη μελέτη για το τι μέλλει γενέσθαι με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν πως το Σεπτέμβριο, με τη συμπλήρωση ενός χρόνου διαδικασίας, θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη για το Κυπριακό για τον καθορισμό της τακτικής που θα ακολουθήσει ο Διεθνής Οργανισμός μέχρι το Δεκέμβριο. Και οι δυο αυτές εξελίξεις εντάσσονται στο ίδιο πλαίσιο των κινήσεων που θα γίνουν ενόψει της αξιολόγησης της Τουρκίας από την Ε.Ε. στα τέλη του χρόνου αυτού. Διπλωματικές πηγές σημείωναν πως όλοι οι σχεδιασμοί στοχεύουν να πιέσουν τη Λευκωσία να προσαρμοσθεί με τις εξελίξεις που προδιαγράφονται στον ορίζοντα και φέρουν την ετικέτα της Τουρκίας. Ο μπαμπούλας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ παραμένει ως απειλή όπως και το ενδεχόμενο να φορτωθεί η Λευκωσία το όποιο αδιέξοδο στο Κυπριακό.
Η σύσκεψη υψηλού επιπέδου στην έδρα του ΟΗΕ, υπό τον Γ.Γ. Λιν Πάσκο, θα καθορίσει δυο βασικά ζητήματα σε σχέση με τη διαδικασία.
Πρώτο, μετά την αξιολόγηση των δεδομένων που διαμορφώνονται στην πορεία των διαπραγματεύσεων, αναμένεται ότι θα αποφασισθεί αλλαγή ταχύτητας της διαδικασίας.

Δεύτερο, θα αποφασισθεί η έναρξη του πάρε-δώσε με στόχο να υπάρξει αποτέλεσμα μέχρι το Δεκέμβριο.
Τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν πως ατύπως τα χρονοδιαγράμματα υπάρχουν όπως και η συγκυρία. «Το θέμα θα πρέπει να τελειώνει μέχρι τις αρχές του 2010», υποδεικνύουν οι Οηέδες. Οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ φροντίζουν να αυξάνουν τις προσδοκίες για την πορεία των διαπραγματεύσεων, σε βαθμό που δύσκολα να μπορεί κανείς να υπαναχωρήσει.
Έχοντας ως δαμόκλειο σπάθη τον καταμερισμό ευθυνών, θα επιχειρηθεί όπως παραχθεί αποτέλεσμα», το οποίο θα διευκολύνει εν πολλοίς την ενταξιακή αξιολόγηση της Τουρκίας. Για το σκοπό αυτό αναμένεται σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές, ότι τα Ηνωμένα Έθνη θα συντάξουν έγγραφα που θα καταγράφουν τις εκατέρωθεν απόψεις, ενώ δεν αποκλείεται να διατυπώνεται και εισήγηση του Διεθνούς Οργανισμού, εκεί που υπάρχει διαφωνία, για γεφύρωση των διαφορών. Εκείνη η πλευρά που θα κάνει πίσω, θα έχει κόστος, τονίζουν με νόημα.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με ξένες διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία, οι τεχνοκράτες του Διεθνούς Οργανισμού, αξιοποιώντας τη σχετική αναφορά στο τελευταίο ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, εξετάζουν ενδελεχώς σενάρια για το μέλλον της Δύναμης. Είναι προφανές πως μεταξύ των σεναρίων που εξετάζουν είναι και η αλλαγή των όρων εντολής της Δύναμης, που ουσιαστικά θα καταργούσε το ψήφισμα 186 του 1964. Είναι προφανές πως η μελέτη αυτή ενώ θεωρητικά αφορά το καθεστώς της Ειρηνευτικής Δύναμης μετά τη λύση, ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν πως θα χρησιμοποιηθεί το Δεκέμβριο στην έκθεση του Γενικού Γραμματέα, γεγονός που συνιστά ως κίνηση άσκησης έντονων πιέσεων στη Λευκωσία.
Υπενθυμίζεται ότι οι νέες συζητήσεις για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ θα συμπέσουν, όχι τυχαία, με τις διεργασίες για την αξιολόγηση της Τουρκίας από τη Ε.Ε. Μέχρι τα μέσα Ιουλίου, αναμένεται ότι θα ολοκληρωθεί η ανάγνωση των εκατέρωθεν θέσεων σε ό,τι αφορά τις πτυχές και τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων. Μετά το εδαφικό, η συζήτηση του οποίου άρχισε, θα ανοίξει αυτό της ασφάλειας. Παραμένει σε εκκρεμότητα το ζήτημα των εποίκων, που δεν εντάχθηκε σε κανένα κεφάλαιο.
Σημειώνεται ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει διαμηνύσει πως δεν θα δεχθεί έναρξη του πάρε-δώσε εάν δεν διαπιστωθεί γεφύρωση των διαφορών. Θέση που λαμβάνει υπόψη μεν ο κ. Ντάουνερ, ωστόσο, έχει αναφέρει σε συνομιλητές του, ότι το τρένο έχει ξεκινήσει και πως η διαδικασία θα προχωρήσει στην επόμενη φάση από την αρχή του φθινοπώρου. Δηλαδή, θα προχωρήσει ούτως ή άλλως και ‘όσοι πιστοί’…

Λιμνίτης: Πόσο χρόνο θα πάρει;
Η συμφωνία για τον Λιμνίτη είναι δρόμος χωρίς επιστροφή. Αυτό διαφαίνεται από τις συζητήσεις που έγιναν, χωρίς την παρουσία του ΟΗΕ, την περασμένη Πέμπτη από τους Χριστόφια-Ταλάτ, με τη συμμετοχή των Ιακώβου και Ναμί. Το βασικό στοιχείο αυτής της συμφωνίας είναι η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος προς τα τουρκικά φυλάκια των Κοκκίνων. Πώς θα γίνεται αυτό, είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να ξεκαθαρίσει ενδεχομένως αύριο (θα παρέχει η ΑΗΚ απευθείας στα φυλάκια; Ποιος θα πληρώνει; Θα είναι δωρεάν; Θα εμπλακεί και η λεγόμενη ΑΗΚ των κατεχομένων; Αυτή θα κάνει την υποδομή;).
Υπενθυμίζεται πως η συμφωνία ήταν όπως ανοίξουν ταυτόχρονα η δίοδος στην οδό Λήδρας και το οδόφραγμα στον Λιμνίτη. Αυτό δεν έγινε και τώρα μπαίνουν στο τραπέζι επιπρόσθετοι όροι.
Το ζητούμενο είναι πόσο θα κρατήσει η προετοιμασία της υποδομής για να λειτουργήσει το οδόφραγμα. Η Κυπριακή Κυβέρνηση κάνει λόγο για 3 μήνες, οι Τούρκοι 18 μήνες…



Άποψη – υπόδειξη, στελέχους της ΕΕ, για Κυπριακά θαλάσσια σύνορα

Ο Διευθυντής του Τμήματος Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Michael Leigh, σε ομιλία του στο Λονδίνο με θέμα «Τουρκία - Ευρωπαϊκή Ένωση» στην έδρα του Συνδέσμου Ξένου Τύπου, ρωτήθηκε από το «KΥΠΕ» πώς είναι δυνατό για την Κυπριακή Δημοκρατία να αποδεχθεί άνοιγμα του κεφαλαίου για την ενέργεια στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία όταν αυτή προβαίνει σε προκλητικές ενοχλήσεις κατά τη διεξαγωγή ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ και απάντησε ως εξής: «Στο πλαίσιο ενταξιακών διαπραγματεύσεων καθίσταται σαφές ότι οποιαδήποτε διαφορά στον καθορισμό συνόρων πρέπει να διευθετείται μεταξύ των άμεσα σχετιζομένων μερών. Αν αποτύχουν, θα πρέπει να προσφύγουν σε κάποια μορφή διεθνούς διαιτησίας. Είναι σαφές ότι αυτό υπονοεί πως αν υπάρχουν τέτοιου είδους διαφορές θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ειρηνικοί τρόποι για την επίλυσή τους χωρίς την προσφυγή σε βία. Αξίζει να γίνει υπόμνηση αυτής της αρχής στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως και των προϋποθέσεων για την έναρξη τους, ώστε να καταστεί δυνατή η συμφωνία για το άνοιγμα του κεφαλαίου για την ενέργεια. Η Επιτροπή της Ένωσης, πάντως, συμφωνεί ότι οποιαδήποτε διαφορά αυτού του είδους πρέπει να διευθετείται με ειρηνικά μέσα και όχι με προσφυγή στη βία».

Θα πρέπει εντούτοις να σημειωθεί ότι αν αυτή είναι εκπεφρασμένη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τότε γίνεται σαφές ότι, δεν μπορεί η Τουρκία να κάνει χρήση του ‘………’ αν θέλει να συνεχίσει τις ενταξιακές της διαπραγματεύσεις καθώς και η Ελλάδα αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα. Με τη διαφορά πως η Αθήνα δεν θέτει «κανόνες» και «όρους» στην Άγκυρα, ευχόμενη απλώς το … καλύτερο!

Τουρκία: Κτίζει εικόνα για «νέο συνεταιρισμό» στο Συμβ. Ασφαλείας

Η Τουρκία αξιοποιεί στο έπακρον την παρουσία της στο Συμβούλιο Ασφαλείας αλλά και την Προεδρία του Σώματος που ασκεί αυτό το μήνα. Συνεχείς είναι οι παρεμβάσεις της σε σχέση με το Κυπριακό, οι οποίες ουσιαστικά στηρίζονται στην πάγια διαχρονική πολιτική της για τη δημιουργία ενός ‘νέου συνεταιρισμού’, ο οποίος θα στηριχθεί σε ‘δυο ιδρυτικά κράτη’. Διατυπώσεις που δεν έχουν καμία σχέση με τη γλώσσα που χρησιμοποιεί το Συμβούλιο Ασφαλείας. Την ίδια ώρα, επιχειρεί να πλασάρει απόψεις αλλά και τον ίδιο τον εκπρόσωπο του ψευδοκράτους στη Νέα Υόρκη, σε μια προσπάθεια αναβάθμισής του.
Ο Τούρκος Μόνιμος Αντιπρόσωπος στα Ηνωμένα Έθνη, που προεδρεύει του Συμβουλίου Ασφαλείας, αναγκάσθηκε την περασμένη εβδομάδα, να κυκλοφορήσει στα κράτη μέλη επιστολή του Κύπριου Μόνιμου Αντιπρόσωπου, πρέσβη Μηνά Χατζημιχαήλ, στην οποία κατηγορούσε ευθέως τόσο τον ίδιο όσο και την χώρα του για τη στάση που τήρησε στο ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αλλά και για τις στρεβλωτικές θέσεις που πρόβαλε κατά τη συζήτηση. Αυτό δεν μπορούσε ασφαλώς να το αποφύγει, είναι ωστόσο προφανές πως τέτοιες κινήσεις δημιουργούν πιέσεις στην Τουρκία και χαλούν την εικόνα του Προέδρου του Σ.Α.
Την ίδια ώρα, αγώνας δρόμου γίνεται στις Βρυξέλλες για να ανοίξει ένα ακόμη ενταξιακό κεφάλαιο μέχρι το τέλος του μήνα. Πρόκειται για αυτό της φορολογίας, το οποίο προωθεί η τσεχική προεδρία της Ε.Ε. και η γραφειοκρατία των Βρυξελλών και η προσπάθειά τους αυτή δύσκολα δεν θα καρποφορήσει.
Πάντως, στη συνεδρίαση της ομάδας Διεύρυνσης, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι των υπουργείων Εξωτερικών των κρατών-μελών που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, διαπιστώθηκε ότι η Τουρκία δεν έκανε κανένα βήμα για την εφαρμογή του επιπρόσθετου πρωτοκόλλου για την τελωνειακή ένωση (άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων σε κυπριακά πλοία και αεροσκάφη). Αυτή η διαπίστωση έγινε από όλους και διαβιβάσθηκε στην Κομισιόν για τα περαιτέρω».