15 Ιουλ 2009

JANE’S INTELLIGENCE WEEKLY: εκτιμήσεις για Τουρκία

Τη διαμάχη για το ρόλο του στρατού στην Τουρκία που έχει διχάσει τη χώρα και «ανοίγει ένα νέο μέτωπο στο ψυχολογικό πόλεμο ανάμεσα στους ισλαμιστές και τους κοσμικούς» διαπραγματεύεται άρθρο – ανάλυση με τίτλο Turkey divided by military plot accusations, που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος της περιοδικής έκδοσης JANE’S INTELLIGENCE WEEKLY.
To άρθρο αναφέρεται στην αποκήρυξη εκ μέρους του Αρχηγού των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων Στρατηγού Basbug εγγράφου με τίτλο «Σχέδιο Δράσης εναντίον του Φονταμενταλισμού», που είχε αποκαλύψει η εφημερίδα Taraf, και είχε στόχο να πλήξει τόσο το κυβερνών κόμμα ΑΚP, όσο και το ισλαμικό κίνημα Gullen.
Παρόλο που την τελευταία δεκαετία ο κληρικός Fethuallah Gulen ζει εξόριστος στις ΗΠΑ, τα τελευταία χρόνια οι οπαδοί του στην Τουρκία έχουν αυξηθεί διαθέτοντας παράλληλα σημαντική επιρροή. Σήμερα αποτελούν το πιο ισχυρό μη-κυβερνητικό δίκτυο στη χώρα.
Στις 15 Ιουνίου 2009, ο στρατιωτικός εισαγγελέας ανακοίνωσε ότι η έρευνα δεν μπόρεσε να αποδείξει ότι το επίμαχο έγγραφο είχε συνταχθεί από αξιωματικό του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Παράλληλα, το έγγραφο έχει διχάσει τις ιδεολογικές γραμμές στην Τουρκία, με τους ισλαμιστές να υποστηρίζουν τη γνησιότητά του και τους κοσμικούς να το θεωρούν πολιτική συνομωσία.
Σε κάθε περίπτωση εγείρονται διάφορα ερωτήματα. Παρόλο που πολλά μέλη του AKP, ανάμεσά τους και υπουργοί, στηρίζουν το κίνημα Gulen, τους τελευταίους μήνες έχουν παρατηρηθεί αυξανόμενες εντάσεις ανάμεσα στο κίνημα και τον πρωθυπουργό Ερντογκάν. Ο Τούρκος πρωθυπουργός δεν ήταν ποτέ κοντά στο κίνημα και οι μαρτυρίες αποδεικνύουν ότι έχει αρχίσει να θεωρεί την αυξανόμενη επιρροή του, ως απειλή στην πολιτική του βάση.
Αν το τουρκικό επιτελείο αποφάσιζε να ξεκινήσει μια «ψυχολογική επιχείρηση» εναντίον του ΑΚP και του κινήματος Gulen πιθανότατα θα επιχειρούσε να πλήξει το καθένα χωριστά και σε κάθε περίπτωση να υπογραμμίσει τις εντάσεις μεταξύ τους. Η απουσία του πρωτότυπου εγγράφου, σημαίνει ότι το ζήτημα θα παραμείνει επί μακρόν άλυτο και θα χρησιμοποιηθεί τόσο από τους ισλαμιστές όσο και από τους σκληροπυρηνικούς κοσμικούς ως απόδειξη του ειδεχθούς χαρακτήρα του αντιπάλου, επιτείνοντας τις ήδη επικίνδυνες διαιρέσεις στην τουρκική κοινωνία.
ΠΡΟΒΛΕΨΗ
Αν ο Ερντογκάν αρχίσει να έχει αμφιβολίες για την αυθεντικότητα του εγγράφου, είναι πιθανόν, παρά τα αντικρουόμενα πιστεύω τους, ο Ερντογκάν και το Τουρκικό Γενικό Επιτελείο να οδηγηθούν στο συμπέρασμα ότι έχουν έναν κοινό εχθρό. Παρόλο που κάτι τέτοιο μπορεί να απομακρύνει ακόμα περισσότερο το ενδεχόμενο ενός πραξικοπήματος, εμπεριέχει τον κίνδυνο δημιουργίας νέων και επικίνδυνων χαρακωμάτων μάχης ανάμεσα στους υποστηρικτές της κυβέρνησης Ερντογκάν και του ισχυρού κινήματος Gulen.