Η ουγγρική αγγλόφωνη εφημερίδα «The Budapest Times” δημοσιεύει άρθρο-σχόλιο του «Centre For Fair Political Analysis » με τίτλο «Will 2010 be a watershed year?” ( Θα είναι το 2010 μια κρίσιμη χρονιά; ).
Το άρθρο αναφέρει ότι « στις αρχές κάθε χρόνου ο καθένας προσπαθεί να προβλέψει τις πιθανές αλλαγές στην πολιτική και δημόσια ζωή του έτους που έρχεται. Αυτό καθίσταται ευκολότερο ,εάν λάβει κανείς υπόψη του την εμπειρία, κατά το έτος 2009, σε τέσσερις βασικούς τομείς. Όσον αφορά την οικονομία , το κύριο ζήτημα ήταν η κρίση που εγκατέλειψε την Ουγγαρία στην άκρη της πτώχευσης και μόλις διεσώθη από το ΔΝΤ, την Ε.Ε, και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Από την άποψη του συντάγματος το δημοψήφισμα (που επιτάχυνε το τέλος της εποχής του Gyurcsany) και η εποικοδομητική ψήφος μη εμπιστοσύνης που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη ζωή της Δημοκρατίας ( που τέθηκε στο σύνταγμα με βάση το γερμανικό μοντέλο) έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο.
Όσον αφορά την κομματική πολιτική γίναμε μάρτυρες μιας ριζικής αναδιάρθρωσης: α) τη μείωση της κοινοβουλευτικής δύναμης της Συμμαχίας Ελευθέρων Δημοκρατών (SZDSZ), που επέφερε μείωση στην κοινοβουλευτική στήριξη των Σοσιαλιστών (MSZP), β)την ενίσχυση του FIDESZ.Oι πραγματικές ωστόσο αλλαγές δεν έλαβαν χώρα εντός του Κοινοβουλίου, αλλά εκτός. Οι εκλογές του Ευρωπαΐκού Κοινοβουλίου και οι αναπληρωματικές εκλογές, έδειξαν ότι η ενίσχυση του JOBBIK απέχει πολύ από το να είναι ένα παροδικό φαινόμενο. Το πρόσφατα ιδρυθέν κόμμα « Politics Can Be Different» η( πολιτική μπορεί να είναι διαφορετική) (LMP) , θα μπορούσε, επίσης, να οδηγήσει σε
εκπλήξεις.
Τέλος το 2009 έφερε στην επιφάνεια του δημόσιου βίου κοινωνικά θέματα και προβλήματα, ( το θέμα των τσιγγάνων, των παραστρατιωτικών οργανώσεων, την έλλειψη συνεκτικών απαντήσεων στην παγκοσμιοποίηση και στην προστασία του περιβάλλοντος), τα οποία τα κόμματα, είχαν την τάση να κρύβουν κάτω από το χαλί.
Με λίγα λόγια κατά το έτος 2009 η αναμόρφωση του ουγγρικού κομματικού συστήματος ( θα μπορούσαμε ακόμη να πούμε και του ουγγρικού δημόσιου βίου ) βρισκόταν σε εξέλιξη και επομένως το 2010, θα μπορούσε να είναι το σημείο καμπής.
Κάθε ένα από τα τέσσερα θέματα που αναφέρονται ανωτέρω (η οικονομία, το Σύνταγμα, η πολιτική των κομμάτων , τα κοινωνικά προβλήματα θα επηρεάσουν σημαντικά το 2010. Η διαχείριση της οικονομικής κρίσης θα πρέπει να είναι αδιάλειπτη, παρά την μεταβίβαση εξουσίας. Η αναμενόμενη κυβέρνηση του Fidesz θα είναι ένας παράγοντας ρίσκου ή τουλάχιστον ένας παράγοντας αβεβαιότητος διεθνώς, αφού ο Πρόεδρος του Κόμματος Victor Orban, πρότεινε την επαναδιαπραγμάτευση των δανείων εκθέτοντας τους ξένους ( οι οποίοι την ίδια στιγμή εξασφαλίζουν την φερεγγυότητα της χώρας), παρατηρεί το άρθρο.
Ωστόσο , η ενδεχόμενη κυβέρνηση Fidesz καθώς και το σημερινό υπουργικό συμβούλιο πρέπει να διαχειριστούν την κρίση και να αντιμετωπίσουν και την κρίση του προΰπολογισμού . Αυτός είναι ίσως ο λόγος για τον οποίο ο Bajnai, προσέφερε την δυνατότητα στις «δημοκρατικές» δυνάμεις να εξετάσουν τα «οικονομικά βιβλία» της χώρας. Το ερώτημα είναι εάν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα επωφεληθεί από την ευκαιρία αυτή ή θα θελήσουν να ακολουθήσουν την δική τους πορεία.
Από συνταγματικής απόψεως, υπάρχει η δυνατότητα (για πρώτη φορά από το 1944) το μεγαλύτερο κόμμα ,FIDESZ,μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία των δύο τρίτων του Κοινοβουλίου που επιτρέπει την υλοποίηση της συνταγματικής μεταρρύθμισης που είναι αναγκαία καθώς το Σύνταγμα της Ουγγαρίας είναι αυτό του 1944, μιας και το 1989 δεν πραγματοποιήθηκε Συνταγματική μεταρρύθμιση αλλά απλή ενσωμάτωση των Συμφωνιών της «στρογγυλής τράπεζας» στο υπάρχον..
Θα μπορούσε να συμβεί για πρώτη φορά- μετά την αλλαγή του καθεστώτος- ότι το κόμμα που θα κερδίσει τις εκλογές, δεν θα αναγκασθεί να σχηματίσει συνασπισμό. Το Χριστιανοδημοκρατικό Λαΐκό Κόμμα , είναι πολύ περισσότερο μέρος του Fidesz παρά ένας ανεξάρτητος σχηματισμός. Η Αριστερά, οι φιλελεύθεροι σχολιαστές και τα ΜΜΕ έχουν αρχίσει κινδυνολογία σχετικά με τις αλλαγές Orban , οι οποίες «θα μπορούσαν να είναι έντονα αντιπαραγωγικές» σημειώνεται στην ανάλυση.
Οι Σοσιαλιστές οι οποίοι είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι στην αντιπολίτευση , πρέπει να προετοιμασθούν προκειμένου να αποτελέσουν μία εποικοδομητική αντιπολίτευση και να υποβάλουν κατάλληλες συνταγματικές προτάσεις.
Όσον αφορά την πολιτική των κομμάτων, ίσως γίνουμε μάρτυρες στην ενίσχυση των δομών τους, η οποία χάθηκε κατά το 2009.
Η διάλυση της αριστερής- φιλελεύθερης πτέρυγας αφήνει χώρο για την διαμόρφωση νέων κομματικών σχημάτων και η διαδικασία αυτή θα μπορούσε να ενισχυθεί από την χειρότερη επίδοση στις γενικές εκλογές για να μην αναφέρουμε τις τοπικές εκλογές. Θα μπορούσαν επίσης να υπάρξουν εκπλήξεις για το Fidesz. Το Jobbic θα μπορούσε να διεμβολίσει το στρατόπεδο Fidesz αφού, ιδιαίτερα μέχρι σήμερα, περιγράφουν το κόμμα τους ως «εθνική πτέρυγα»
Tέλος, αν μη τι άλλο, θα μπορούσαν να υπάρξουν αλλαγές όσον αφορά τα πιεστικά κοινωνικά ζητήματα και ειδικά το θέμα των τσιγγάνων και της τοπικής δημόσιας ασφάλειας. Αυτά θα είναι και τα σημαντικά θεματικά στοιχεία της προεκλογικής εκστρατείας του 2010, αλλά μέχρι στιγμής μόνο οι μη -κοινοβουλευτικές δυνάμεις τόλμησαν να τα εκπροσωπήσουν. Μένει να δούμε αν τα άλλα «συμβαλλόμενα μέρη» επιθυμούν και είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις προκλήσεις αυτές.
Εν κατακλείδι, το 2010 υπόσχεται να είναι γεμάτο δραστηριότητες όσον αφορά τόσο την πολιτική κατάσταση όσο και τους θεσμούς.. Αν και υπάρχει μία μικρή ελπίδα να αρχίσει η επίλυση κάποιων κοινωνικών θεμάτων το 2010, το οποίο θα είναι σίγουρα ορόσημο από δύο απόψεις:
Πρώτον, οι ίδιες οι δυνάμεις που δημιουργήθηκαν έξω από το Κοινοβούλιο και κέρδισαν δημοτικότητα, επικρίνοντας το σημερινό κομματικό σύστημα, (Jobbic, LMP) έχουν κάποια πιθανότητα εισόδου στο Κοινοβούλιο. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε, σε τι βαθμό θα γίνουν οι αλλαγές στον πολιτικό συσχετισμό.
Δεύτερον, η Δεξιά είναι ήδη σε διαδικασία ανανέωσης ( ως αντιπολίτευση) για όλη την περίοδο μετά την αλλαγή του καθεστώτος. Το ίδιο μπορεί τώρα να αναμένεται και για την Αριστερή-Φιλελεύθερη πλευρά.
Η πρίοδος του κομματικού συστήματος, μετά την αλλαγή καθεστώτος, έχει τελειώσει και μία νέα εποχή θα ακολουθήσει» , καταλήγει η εκτίμηση του «Centre For Fair Political Analysis”.
