Η Ε.Ε. ανήσυχη από το ρόλο, τον οποίο διαδραματίζει η Τουρκία στα Βαλκάνια

O τούρκος δημοσιογράφος Semih İdiz σε άρθρο του στη Milliyet με τίτλο «Η Ε.Ε. ανήσυχη από το ρόλο, τον οποίο διαδραματίζει η Τουρκία στα Βαλκάνια» γράφει:
«Είχα αναφερθεί στη συνάντηση των ΥΠΕΞ της Σερβίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Άγκυρα στο πλαίσιο του «τριμερούς μηχανισμού», γράφοντας ότι «η πολιτική της Τουρκίας στα Βαλκάνια είναι επιτυχής». Μάλιστα, είχα αναφερθεί και στις επικρίσεις πλευρών του Τ/ΥΠΕΞ απέναντι στην Ε.Ε. για το θέμα αυτό.
Πιστεύω κι εγώ ότι ο ρόλος, τον οποίο διαδραματίζει η Τουρκία, είναι επιτυχής. Όλοι θα πρέπει να δουν ως μια θετική εξέλιξη το γεγονός ότι κατορθώσαμε να φέρουμε σε σύγκλιση τους Σέρβους με τους Βόσνιους, οι οποίοι θεωρούνται «αδελφοκτόνοι». Σκεπτόμαστε επίσης, όπως άλλωστε και πλευρές του Τ/ΥΠΕΞ, ότι η Ε.Ε. μέχρι σήμερα δεν διαδραμάτισε κανέναν άλλο θετικό ρόλο, εκτός από το να δημιουργεί αναστάτωση στα Βαλκάνια. Άλλωστε, και κατά το παρελθόν στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας δεν έβαλε τέλος η Ε.Ε., αλλά οι ΗΠΑ.
Όταν έγραψα όλα αυτά, με αναζήτησαν διπλωμάτες της Ε.Ε.. Από τα λεγόμενά τους γινόταν ξεκάθαρα αντιληπτό ότι ήταν ανήσυχοι για το ρόλο, τον οποίο διαδραματίζει η Τουρκία στα Βαλκάνια. Όμως, ενδιαφέρον παρουσίασε το γεγονός, ότι την ανησυχία αυτή την συμμερίστηκαν και ορισμένες βαλκανικές χώρες, με τις οποίες η Τουρκία έχει στενές σχέσεις. Όπως ανέφεραν διπλωμάτες των βαλκανικών χωρών, αλλά και της Ε.Ε., στη βάση των ανησυχιών αυτών βρίσκεται η εξής σκέψη:
Πιστεύουν ότι «η Τουρκία στη Βοσνία υποστηρίζει λάθος άτομα». Σκέπτονται, επίσης, ότι η Τουρκία δεν τηρεί ίσες αποστάσεις από τους τρεις συστατικούς παράγοντες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, δηλαδή τους Σέρβους, τους Βόσνιους και τους Κροάτες. Δεν παραλείπουν να αναφέρουν ακόμη ότι η Άγκυρα στη Βοσνία κινείται «με ισλαμικά κίνητρα» και θέτει όλο το βάρος της πίσω από τους Βόσνιους. Παράλληλα, αντιτίθενται και σε ένα βασικό επιχείρημα, το οποίο προβάλλει η Τουρκία.
Το επιχείρημα της Τουρκίας αναφέρει: «Στη Βοσνία πίσω από τους Σέρβους υπάρχει η Σερβία, πίσω από τους Κροάτες η Κροατία, όμως πίσω από τους Βόσνιους Μουσουλμάνους δεν υπάρχει κανείς. Για το λόγο αυτό η Τουρκία έχει επωμισθεί αυτό το ρόλο».
Όμως, η προσέγγιση αυτή απορρίπτεται ιδίως από την Κροατία. Κροάτες διπλωμάτες αναφέρουν ότι «αυτή είναι μια παρωχημένης εποχής προσέγγιση». Στο ίδιο μήκος κύματος και Δυτικοί διπλωμάτες υποστηρίζουν ότι «το Ζάγκρεμπ με τέτοιου είδους παιχνίδια δεν επιθυμεί να θέσει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή προοπτική του».
Το ίδιο διευκρινίζεται και από την πλευρά της Σερβίας. Μάλιστα, αναφέρεται ότι και η αναμενόμενη έκθεση του Σερβικού Κοινοβουλίου, αναφορικά με το μακελειό της Srebrenica, πρόκειται να εξοργίσει τους Βόσνιους Σέρβους. Η έκθεση θα επισημαίνει, επίσης, και τη σημασία που αποδίδει η Σερβία στην ευρωπαϊκή προοπτική της. Κατά συνέπεια, αναφέρεται ότι «στην κατάσταση αυτή δεν μπορεί να λεχθεί ότι το Βελιγράδι βρίσκεται πίσω από τους Σέρβους της Βοσνίας».
Οι Δυτικοί διπλωμάτες φαίνεται ότι δεν ενστερνίζονται και το επιχείρημα, το οποίο προβάλλει η Τουρκία, ότι «εάν θέλετε να συμβάλετε στη σταθερότητα των Βαλκανίων, εξασφαλίστε στη Βοσνία μια ασφαλή ευρωπαϊκή προοπτική». Μάλιστα, το αναφέρουν, τονίζοντας: «Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, εάν δεν έρθει σε μια κατάσταση που να δικαιούται την ένταξή της, δεν μπορεί να αποκτήσει μια τέτοια προοπτική».
Όμως, η ανωτέρω οπτική θεώρηση δεν θεωρείται λανθασμένη μόνο εκ μέρους της Τουρκίας. Στο δυτικό Τύπο αρκετοί σχολιαστές έχουν την ίδια με την Τουρκία άποψη. Για παράδειγμα ο Kenneth Morrison, της Guardian, αναφέρει ότι η μόνη προοπτική, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σύγκλιση τις πλευρές που υπάρχουν στη Βοσνία, είναι η σκέπη της Ε.Ε.. Σε διαφορετική περίπτωση, η Βοσνία, με την υπάρχουσα κατάστασή της, θα είναι αναπόφευκτο από το να μην οδηγηθεί σε μια περίοδο διάλυσης.
Σε αυτό, ακριβώς, το σημείο επιστρατεύεται και η δικαιολογία, ότι «η Τουρκία απέναντι στη Βοσνία πραγματοποιεί διακρίσεις». Εν ολίγοις, ενώ η Ε.Ε. κατηγορεί την Τουρκία «για μεροληπτική συμπεριφορά», στην πραγματικότητα αυτό το πραγματοποιεί η ίδια.
Η Ε.Ε. με τη σκληρή αυτή στάση της συνεχίζει και την αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια, κάτι για το οποίο ορισμένοι αναφέρουν ότι το πράττει επί σκοπού. Τελικά, η Τουρκία δεν είπε ποτέ ότι «θέλει οι Μουσουλμάνοι Βόσνιοι να ενταχθούν στην Ισλαμική Διάσκεψη». Το μόνο που έχει ζητήσει είναι, προς όφελος της σταθερότητας στα Βαλκάνια, η ευρωπαϊκή προοπτική να ανοίξει και για τη Βοσνία.
Η Ε.Ε., ακριβώς για το γεγονός αυτό, συμπεριφέρεται κατά τρόπο ο οποίος προδίδει την ανησυχία της. Αυτά είναι όσα συμπεράναμε από τα λεγόμενα των διπλωματών της Ε.Ε. στην Άγκυρα. Όμως, δεν νομίζουμε ότι η Τουρκία θα απεμπολήσει τις θετικές πρωτοβουλίες της στα Βαλκάνια μόνο και μόνο «επειδή ενοχλούνται οι Ευρωπαίοι».